خرابی پمپ آب در 80% مواقع بعلت وجود مشکل در نصب و یا نحوه انتخاب صحیح پمپ آب می باشد و تنها در 20% از مواقع می تواند ناشی از خرابی قطعات مصرفی خود پمپ آب باشد، پس ابتدا بایستی به دنبال پیدا کردن علت و برطرف کردن آن باشید.
پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب پمپ آب
دلیل خاموش و روشن شدن پمپ آب یا همان استارت لحظه ای پمپ آب می تواند بیانگر وجود چند مشکل باشد:
1 . خراب شدن شیریکطرفه و یا آشغال گرفتن سوپاپ شیریکطرفه: چنانچه شیر یکطرفه مانع از تخلیه آب داخل رایزر مصرفی نشود ( آب پمپاژ‌شده توسط پمپ آب ) به علت اینکه افت فشار در داخل هوزینگ پمپ آب رخ می دهد، کلید اتومات باعث صدور فرمان پمپاژ آب به پمپ را صادر کرده و پمپ روشن می شود و به علت اینکه افت فشار بسیارناچیز بوده به همین خاطر پمپ بلافاصله خاموش می شود و همین رویه به دفعات تکرار می شود.
2 . عدم تنظیم باد داخل مخزن (منبع) تحت فشار و یا پارگی تیوپ منبع تحت فشار: اگر باد مخزن تحت فشار که بر روی پمپ آب و یا بوستر پمپ آب نصب شده تنظیم نبوده و یا تیوپ منبع تحت فشار سوراخ شده باشد، باعث استارت لحظه ای و مکرر پمپ یا بوستر پمپ می شود.
برای اینکه از سالم بودن تیوپ مخزن تحت فشار اطمینان حاصل کنید، والف (سوزن) باد مخزن را فشار دهید، چنانچه از والف منبع آب خارج شود یعنی اینکه تیوپ داخل مخزن سوراخ شده ولی اگر از والف مخزن هوا خارج شد یعنی تیوپ سالم می باشد که باید پس از تخلیه آب داخل مخزن، میزان هوای داخل مخزن را تنظیم نمایید.
برای اینکار و کسب اطلاعات بیشتر می توانید مقاله میزان فشار هوای داخل مخزن را دنبال نمایید.
عموما روشن نشدن پمپ آب دلیل بر سوختن سیم پیچ الکتروموتور نمی باشد.
علت های مختلفی می تواند در روشن نشدن پمپ آب دخیل باشد که به چند مورد آن اشاره می کنیم :
در اکثر پمپ های آب علی الخصوص پمپ آب طبقاتی بعد از نصب و قبل از استارت اولیه باید هواگیری شوند، چنانچه عمل هواگیری انجام نشود باعث صدمات جدی به پروانه ها می گردد.
نحوه هواگیری به این صورت می باشد که پمپ آب را خاموش نموده و پیچ هواگیری را در قسمت خروجی پمپ را باز کرده و تا زمانیکه آب به صورت یکنواخت شروع به خروج از پیچ هواگیری کرده صبر می کنیم، پس از خارج شدن هوا می توانید پمپ آب را روشن کنید.
صدای لوله آب ناشی از شکست آب می باشد، بدین معنا که پمپ آب نصب شده قوی تر از نیاز مصرفی می باشد که باعث پمپاژ بیش از حد معمول آب به داخل لوله ها می گردد و همین امر باعث ایجاد سر و صدا در لوله ها می گردد که اصطلاحا به آن شکست لوله گفته می شود.
صدای زوزه پمپ آب ناشی از خرابی بلبرینگ ها می باشد.
صدای خش خش و سنگ ریزه دلیل وجود پدیده کاویتاسیون (خلع) در پمپ آب می باشد.
کاویتاسیون زمانی اتفاق می افتد که به مقدار کافی آب وارد محفظه و قسمت مکش پمپ نمی شود که باعث به وجود آمدن حبابهای ریز هوا در هوزینگ پمپ گشته و این حباب ها در هنگام کار توسط پروانه پمپ آب به سمت خروجی پمپ آب پرتاب شده و با برخورد به دیواره و هوزینگ پمپ آب ترکیده و باعث ایجاد صدای سنگ ریزه می گردد که اگر این مشکل برطرف نگردد باعث خوردگی و صدمه به پروانه و هوزینگ پمپ می گردد.
دلایل سر و صدای پمپ و بوستر پمپ آب:
در ابتدا باید بگوییم ایجاد سر و صدا توسط پمپ آب بیانگر وجود مشکل در نصب پمپ آب یا قطعات جانبی پمپ آب و یا حتی خود دستگاه پمپ آب می باشد که در اغلب مواقع با صرف کمترین هزینه می توان سر و صدای پمپ آب را از بین برد.
برای اینکه بتوانید سر و صدای پمپ آب را از بین ببرید ابتدا باید اقدامات زیر را انجام دهید:
وجود لرزش و ارتعاش در سازه ( شاسی) پمپ یا بوستر پمپ آب: در مواقعی که هنگام کار پمپ آب دارای لرزش می باشد احتمال خارج شدن از تراز ( سنتر) پمپ آب خصوصا در مورد پمپ های کوپله ای که با موتور کوپله می شوند نظیر پمپ های پمپیران وجود دارد که این مشکل می تواند براثر کوپله غیر استاندارد و یا در اثر حمل و جابه جایی اتفاق افتاده باشد. برای حل این مشکل می بایست نسبت به سنتر مجدد اقدام کنید. برای مواقعی که درهنگام کار پمپ آب، لوله ساختمان دچار لرزش می گردد باید به وسیله لرزه گیر ای ارتعاش را از بین ببریم. این مشکل عموما در بوستر پمپ های دور ثابت بیشتر اتفاق می افتد. یک نمونه بوستر پمپ که دارای لرزه گیر می باشد برای درک بهتر مطلب در پایین آورده شده است :
ایجاد صدای سنگ ریزه توسط پمپ آب بیانگر وجود هوا و ایجاد پدیده کاویتاسیون می باشد که این پدیده زمانی رخ می دهد که ورودی پمپ آب توسط نصاب کوچکتر از حد استاندارد انجام شده و یا سطح سیال ( آب ) پایین تر از ورودی پمپ آب می باشد که با برطرف کردن ایرادات نصب مشکل فوق از بین خواهد رفت.
ایجاد صدا در لوله آب: یکی از شایع ترین مشکلاتی که پمپ آب می تواند برای ساکنین به وجود بیاورد ایجاد زوزه و سر و سر و صدای آب در لوله بیانگر این می باشد که پمپ آب خریداری شده قوی تر از نیاز مصرفی می باشد، به عبارتی میزان آبی که توسط پمپ آب به داخل لوله ها پمپاژ‌می شود بیشتر از نیاز است که همین امر باعث ایجاد سر و صدا در رایزر و لوله های ساختمان می شود که برای از بین بردن صدای لوله آب باید پروانه پمپ آب را کوچک کنید ( پروانه پمپ آب را تراش دهید ) با انجام این کار ایجاد صدای لوله آب در هنگام کار پمپ آب از بین خواهد رفت.
ضربه قوچ ( ضربه استارت ) در بوستر پمپ ناشی از تخلیه هوا داخل مخزن دیافراگمی (منبع تحت فشار) می باشد.
در اغلب مواقع که برای ساختمان های بالاتر از سه طبقه که از ست کنترل برای پمپ آب استفاده می شود به علت وجود افت فشار بیش از حد معمول، امکان تشخیص افت فشار و کارکرد صحیح ست کنترل هنگام استفاده ساکنین از آب شرب وجود ندارد زیرا عملکرد ست کنترل توسط جریان القایی و گذر آب صورت میگیرد از این رو استفاده از ست کنترل برای ساختمانهای بالاتر از سه طبقه گزینه مناسبی نمی باشد.
در عوض می توان به جای ست کنترل از منبع تحت فشار و لوازم اتوماتیک و پنج راهی و… برای نصب بر روی پمپ آب استفاده کرد که از دقت و عملکرد بهتر و بالاتر برخوردار است.
از مزایای استفاده از ست کنترل می توان به:
الف) قیمت پایین آن نسبت به منبع تحت فشار و لوازم اتوماتیک اشاره کرد
ب) از ست کنترل ها برای مواقعی که پمپ آب را مستقیما به آب شهری وصل می کنید گزینه مناسبی است زیرا اگر جریان آب شهری قطع گردد ست کنترل از خشک کارکردن پمپ آب جلوگیری کرده و پمپ آب را به صورت خودکار خاموش می کند
از معایب ست کنترل می توان به استارت لحظه ای پمپ آب برای هربار برداشت آب از رایزر اشاره کرد که باعث بالارفتن استهلاک پمپ آب و بالارفتن هزینه برق مصرفی می شود.
از مزایای استفاده از منبع تحت فشار بر روی پمپ آب می توان به :
1- دقت بالای تشخیص گذر آب برای ساختمان های بالاتر از سه طبقه اشاره کرد.
2- هنگامیکه از منبع تحت فشار به جای ست کنترل استفاده می کنید ( با توجه به ظرفیت مخزن تحت فشار) به پمپ استراحت داده می شود که همین امر باعث کاهش استهلاک رایزر( لوله کشی) ساختمان کاهش استهلاک پمپ آب و کاهش برق مصرفی می گردد.
از معایب منبع تحت فشار می توان به:
1- قیمت بالای آن نسبت به ست کنترل ( برای مواردی که میتوان از ست کنترل هم استفاده کرد ) اشاره کرد.
2- با توجه به اینکه در هنگام استفاده از منبع تحت فشار و لوازم اتوماتیک امکان خشک کارکردن پمپ در صورت قطع جریان آب شهری وجود دارد، به همین خاطر باید یک مخزن ذخیره آب قبل از پمپ هم در نظر گرفته شود.
3- هزینه نگهداری و تعویض تیوپ داخل مخازن تحت فشار برای مواقعی که تیوپ دچار پارگی می گردد.
4- تنظیم باد و نگهداری ماهانه مخزن تحت فشار
وجه تمایز کیفی پمپ های آب تکنولوژی تولید آنها می باشد.
این جمله به این معنا است که:
پمپ آب به سیستمی اطلاق می شود که متشکل از یک عدد پمپ آب و لوازم اتوماتیک می باشد و به صورت سنتی نصب شده ( که عملکرد پمپ به صورت دورثابت می باشد).
در حالت کلی بوستر پمپ سیستمی بهینه و بروزتر از سیستم سنتی می باشد.
بوستر پمپ آب متشکل از یک یا چندین پمپ به صورت موازی و تابلوفرمان و شیرآلات می باشد که مزایای بیشتری نسبت به پمپ آب در حالت سنتی دارد که در مقاله بوستر پمپ به اختصار شرح داده شده است.
حفظ و تامین فشار آب مصرفی در ساختمان ها، همچنین در سیستم بوستر پمپ می توان دور پمپ ها را به وسیله اینورتر متغیر کرد که باعث کاهش سر و صدا و کاهش استهلاک و همچنین برق مصرفی می شود، در بوستر پمپ آب می توان از پمپ رزرو استفاده کرد که در صورت خرابی پمپ اصلی می توان از پمپ رزرو استفاده کرد.
عمده مشکلات و دلیل خرابی پمپ آب مربوط به نصب می باشد که اگر نکات زیر در هنگام نصب رعایت شود به میزان قابل توجهی خرابی پمپ آب کاهش می یابد.
گاهی اوقات برای مصرف کنندگان این سوال پیش می آید که آیا نصب منبع آب بدون پمپ آب امکان پذیر است یا خیر؟
در جواب باید گفت که: بله ؛
روش بیان شده به این صورت می باشد که مخزن ذخیره آب را در بالاترین نقطه محل دسترسی نظیر پشت بام نصب می کنید که در هنگام مصرف، آب به صورت ثقلی با فشار نسبتا خوبی به رایزر مصرفی واحدها انتقال داده می شود.
در حالت کلی برای نصب پمپ بعد از کنتور باید از منبع ذخیره آب استفاده شود، این کار به این شکل می باشد که آب شهری وارد مخزن ذخیره آب شده و سپس از منبع ذخیره ٖآب برای پمپ انشعابات گرفته می شود.
پلاتین چسباندن کلید اتوماتیک ناشی از جریان بالای برق مصرفی می باشد.
برای برطرف کردن این مشکل می توان از یک عدد کنتاکتور استفاده نمود.
در اکثر منازل مسکونی مخصوص ساختمان های قدیمی ساز کمبود فشار آب گرم مصرفی به مراتب بیشتر از آب سرد به چشم می خورد.
برای جبران کمبود فشار آب در این گونه منازل قبل از خرید پمپ آب ابتدا رسوبات و زنگ زدگی ناشی از بخار آب گرم در داخل لوله های آب خصوصا در پشت فلکه ها و مغزی و زانوهای محل نصب شیر فلکه ها را برطرف کنید.
چنانچه بعد از رسوب زدایی مشکل کمبود فشار آب برطرف نشد بهترین راه جبران کمبود فشار آب تهیه و نصب پمپ آب متناسب با نیاز مصرفی می باشد.
مخزن تحت فشار متشکل از چهار قسمت می باشد که شامل:
1- پوسته فلزی
2- تیوپ داخل مخزن
3- فلنچ ورودی آب
4- والف ( سوزن باد )
راه های آگاهی از معیوب بودن مخزن تحت فشار وجود یا عدم وجود باد داخل مخزن می باشد.
چنانچه والف ( سوزن باد ) تعبیه شده بر روی مخزن تحت فشار را فشار دهید اگر از آن آب خارج شود یعنی تیوپ منبع سوراخ می باشد، ولی اگر والف را فشار دادید و آبی خارج نشد یعنی اینکه تیوپ سالم است که در این حالت باید باد مخزن را تنظیم نمایید.
چنانچه باد منبع تحت فشار را تنظیم کردید ولی مجدد باد منبع خالی شد احتمال خراب شدن والف یا سوراخ بودن پوسته فلزی منبع می باشد که در این حالت نیازبه تعویض تیوپ و یا تعمیر منبع می باشد.
در حالت آخر اگر از قسمت فلنچ باد خارج می شد نسبت به تعویض فلنچ اقدام کنید.
وظیفه روشن و خاموش کردن پمپ آب به عهده سوئیچ اتومات می باشد که برای تنظیم فشار باید میزان فاصله بین روشن و خاموش شدن سوئیچ اتومات ( کلید اتومات – پرشر سوئیچ ) را تنظیم کنید.
اگر از پرشر سوئیچ برای فرمان پذیری ( روشن و خاموش شدن ) پمپ آب استفاده می کنید باید DIFF ( حداقل فشار ) پرشر سوئیچ را روی 0.7 بار الی 1بار تنظیم کنید. ( با این کار پرشر سوئیچ به پمپ فرمان می دهد که در صورت افت فشار تا حد 0.7 یا یک بار پمپ آب روشن شده و شروع به کار کند ) و رنج Reng ( حد بالای فشار پرشر سوئیچ ) را بنا به نیاز مصرفی و قابل پمپاژ پمپ آب تنظیم می کنید. ( برای مثال reng پرشر سوئیچ را روی 6 بار و DIFF را روی یک بار تنظیم می کنیم، پرشر سوئیچ با افت فشار و رسیدن فشار داخل لوله ها به 5 بار پمپ آب را روشن کرده و با رسیدن به فشار 6 بار پمپ آب را خاموش می کند. )
در صورتیکه از کلید اتوماتیک استفاده می کنید برای تنظیم فشار آب ابتدا همه خروجی و انشعابات و شیر فلکه ها را ببندید، سپس پیچ تنظیم کلید اتومات را کم کم سفت کنید تا حدی که پمپ آب خاموش شود سپس یکی از شیرفلکه هارا بازکنید تا فشار آب کاهش پیداکند. با افت فشار باید پمپ آب مجدد و به صورت خودکار شروع به کار کند، با انجام چنین کاری فشار پمپ آب را می توانید تنظیم کنید.
محل نصب پمپ آب خانگی می تواند در پارکینگ ، حیاط، موتورخانه ، پشت بام و یا داخل بالکن واحد مسکونی باشد که هر کدام از حالت های بیان شده مزایای خاص خود را دارند.
به عنوان مثال اگر ساکنین خصوصا واحد های طبقات پایین نسبت به تهیه پمپ آب همکاری نمی کنند شما می توانید یک عدد پمپ آب بشقابی تهیه کنید و در بالکن واحد خود آن را نصب نمایید.
یا اگر ساختمان شما فاقد پارکینگ یا حیاط است می توانید بر روی پشت بام از یک عدد مخزن ذخیره آب و پمپ متناسب با نیاز مصرفی استفاده نمایید. عملکرد این حالت بدین صورت است که مواقعی فشار آب شهری زیاد می باشد مخزن ذخیره پشت بام پرشده و در مواقع مصرف، پمپ آب روشن شده و شروع به پمپاژ می کند.
در حالت های دیگر نیز می توانید پمپ آب را در موتورخانه یا گوشه ای از حیاط و یا زیر پله نصب کنید.
علت صدای گذر آب از داخل لوله ناشی از قوی بودن پمپ آب نسبت نه نیاز می باشد. به زبان ساده تر اگر میزان آب پمپاژ‌شده توسط پمپ آب بیشتر از حد نیاز باشد، مقدار مازاد آب باعث ایجاد صدای آب که اصطلاحا به آن شکست لوله گفته می شود می گردد.
برای برطرف کردن این مشکل باید قطر پروانه پمپ آب را کوچک کنید ( تراش دهید ) همچنین شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد رفع صدای لوله آب بر روی مقاله
داغ شدن پمپ آب به دلیل کارکردن مداوم پمپ آب و عدم خاموش شدن آن میباشد که می تواند چند علت داشته باشد:
خاموش شدن مکرر پمپ آب دو علت دارد:
برای برطرف کردن چنین مشکلی پیشنهاد می شود از منبع تحت فشار و لوازم اتوماتیک به جای ست کنترل استفاده کنید. البته در نظر داشته باشید هنگامیکه از منبع تحت فشار هم استفاده می کنید باید در فواصل زمانی معین میزان باد مخزن تحت فشار را چک کنید زیرا عدم تنظیم باد مخزن نیز باعث استارت های لحظه ای پمپ آب می شود.
نصب پمپ آب در پشت بام بدین صورت می باشد که یک عدد مخزن ذخیره آب در پشت بام جهت تغذیه پمپ آب نصب می کنید که آب شهری به داخل آن سر ریز شده در مواقع مصرف پمپ آب از مخزن ذخیره تغذیه می کند و از خروجی پمپ آب به داخل واحدها انشعاب گرفته می شود.
یکی از علائم رایج نشتی لوله آب، روشن و خاموش شدن مکرر و لحظه ای پمپ آب می باشد در حالیکه هیچ یک از شیر فلکه های واحدها باز نمی باشد.
چنانچه پمپ آب بعلت قطعی جریان آب خشک کار کند باعث بالا رفتن دمای داخل هوزینگ شده و نتیجه آن باعث خرابی مکانیکال سیل، پروانه پمپ آب، و در صورت کارکرد بیش از حد باعث سوختگی سیم پیچ پمپ آب می شود.
یکی از نشانه های خرابی پمپ آب بعلت خشک کار کردن، عدم پمپاژ آب و کاهش فشار آب در حین کار کردن پمپ آب میباشد.
برای جلوگیری از خشک کردن پمپ آب می توان از موارد زیر استفاده نمود:
1.اگر پمپ آب را مستقیما به آب شهری متصل می نمایید از ست کنترل برای خاموش و روشن کردن اتوماتیک استفاده کنید، زیرا ست کنترل به محض قطع شدن جریان آب، پمپ آب را خاموش می کند.
2.اگر از مخزن ذخیره آب استفاده می کنید برای جلوگیری از خشک کار کردن پمپ آب در مواقع قطعی آب و خالی بودن مخزن ذخیره آب از کنترل سطح و یا فلوسوئیچ (دبی سنج) استفاده کنید.
ضربه زدن و ایجاد صدای تق تق پمپ آب می تواند از باز و بسته شدن دریچه ای شیر یکطرفه و یا ناشی از خرابی بلبرینگ پمپ آب باشد.
