پمپ لجن کش یکی از این انواع پمپ است که در دست پمپ‌های سانتریفیوژ یا گریز از مرکز قرار دارد و می تواند با قدرت و توان بالا، سیالات را لجن و گل و … پمپاژ کند.
موارد استفاده از پمپ لجن کش می‌توانند با توجه به استفاده شما متفاوت باشند اما به‌طورکلی برای خروج و یا تسویه سیالاتی که حاوی ریز جامدات هستند استفاده می‌شوند. پمپ‌های لجن‌کش بر اساس نوع پروانه، نحوه نصب و امکانات اضافی موردنیاز، در انواع و گروه‌های مختلف عرضه می‌شوند.
پیش از خریداری و نصب باید تمام این عوامل را در نظر بگیرید اما نکته مهم درباره در نظرگیری پمپ لجن کش و یا درکل، پمپ‌های گریز از مرکز، شرایط شما هست.
باید عواملی همچون فضای قابل دسترس برای نصب، داخل و یا خارج بودن پمپ از سیالات موردنظر، بودجه، احتیاج به متحرک و یا ثابت بودن پمپ و فشار سیالات در حال گذر را در نظر بگیرید و با توجه به همه این موارد لجن کش های مناسب را پیدا کنید و از میان آن‌ها بهترین انتخاب را انجام دهید.
پمپ لجن‌کش چیست؟
پیش از اختراع پمپ لجن کش، فضولات و یا ریز جامدات مخلوط با آب و دیگر مایعات از طریق لوله به خارج از سازه منتقل می‌شدند و به دلیل نبود فشار کافی، دفع این لجن‌ها در نزدیکی سازه و یا حتی گاهی در مکان‌های عبور و مرور صورت می‌گرفت که امری منزجرکننده بود؛ اما امروزه به لطف تکنولوژی و ساخت پمپ لجن کش می‌توان تمام این ضایعات و لجن‌های بدبو را بدون دخالت دست به محیطی مناسب منتقل کرد.
پمپ‌های لجن‌کش معمولاً در داخل سازه و یا به بیانی دیگر، در داخل کار جاسازی می‌شوند و قابل‌رؤیت نیستند. ازاین‌رو از محبوبیت بسیاری در میان ساخت‌وسازهای مسکونی برخوردار هستند که دیده نشدن تمام اجزا امتیازی مثبت به‌حساب می‌آید. نحوه کارکرد پمپ لجن کش همانند دیگر پمپ‌های گریز از مرکز هست و با حرکت یک و یا چند پروانه، انرژی مکانیکی موردنیاز خود را تولید می‌کند.
قیمت پمپ لجن کش
با توجه به مواد اولیه استفاده‌شده و جنس بدنه پمپ لجن کش و دیگر عوامل آن، قیمت این پمپ می‌تواند تغییر کند. گاهی اوقات برای استفاده در شرایط خاص لازم است که سنسورهای نیز بر روی پمپ‌ها نصب شود که گازها و یا سیالات خاصی را تشخیص دهد و سرعت چرخش پروانه‌ها را تسریع و یا کند که قاعدتاً نصب این سنسورها بر روی پمپ لجن کش به قیمت آن می‌افزاید.
به‌طورکلی قیمت پمپ لجن کش از محدوده دو میلیون تومان شروع می‌شود و ممکن است به صدها میلیون تومان و یا حتی بیشتر نیز برسد. پمپ‌های ارزان‌قیمت‌تر مناسب شرایط کاری سبک و استخراج سیالات بی‌خطر می‌باشند و هر چه شرایط کاری پمپ سخت‌تر شود و حجم و خطر سیالات خروجی افزایش یابد، قیمت پمپ لجن کش نیز بالاتر می‌رود.
همان‌طور که گفته شد پمپ‌های لجن‌کش در دست پمپ‌های سانتریفیوژ قرار دارند. پروانه‌های پمپ‌های سانتریفیوژ دارای پره‌های خمیده به عقب هستند که یا باز هستند و یا دارای پوشش هستند. پروانه‌های نیمه‌باز فقط پوشش پشت‌دارند و پروانه‌های بسته هر دو پوشش جلو و عقب را دارند و قاعدتاً پروانه‌های باز هیچ‌گونه پوششی ندارند. برای پمپاژ فاضلاب معمولاً از پروانه‌های نوع باز یا نیمه‌باز استفاده می‌شود.
فاصله بین پره‌های پروانه به‌اندازه کافی بزرگ نگه‌داشته می‌شود تا مواد جامد وارد پمپ با مایع از بین بروند تا پمپ مسدود نشود. به همین ترتیب برای اداره فاضلاب با مواد جامد در اندازه بزرگ، پروانه‌ها معمولاً با پره‌های کمتری طراحی می‌شوند. پمپ‌هایی که پره‌های کمتری در پروانه دارند یا فاصله زیادی بین پره‌ها دارند، پمپ‌های بدون گرفتگی نامیده می‌شوند. بااین‌وجود، پمپ‌هایی که پره‌های کمتری در پروانه دارند، کارایی کمتری دارند.
یک پوشش مارپیچی شکل به نام پوشش طوماری (ولت) در اطراف پروانه کار گذاشته می‌شود. در ورودی به پمپ در قسمت مرکزی یک لوله مکش متصل شده است، انتهای پایین آن به مایع مخزن یا مخزنی که مایع از آن پمپ یا بلند می‌شود فرو می‌رود.
در دهانه خروجی پمپ، یک لوله تحویل یا لوله اصلی متصل شده است که مایع را به ارتفاع موردنیاز منتقل می‌کند. درست در مجرای خروجی پمپ بر روی لوله خروجی، یک شیر تحویل تهیه‌شده است. پمپ لجن‌کش با استفاده از این شیر، خروجی خود را انجام می‌دهد که البته می‌توان این شیر را به‌صورت دستی و یا با سنسور کنترل نمود.
نکاتی پیرامون نصب و نگهداری الکتروپمپ لجن کش
این نوع الکتروپمپ ها جهت پمپاژ مایعات دارای ذرات جامد معلق، آب های تمیز و آلوده و یا آب های گل آلود قابل استفاده هستند. نکات فنی زیادی را به هنگام نصب این الکتروپمپ ها بایستی رعایت نمود که در زیر به مهم ترین آن ها پرداخته شده است:
- حمل این نوع پمپ ها بایستی توسط حلقه زنجیری که به بالای محفظه موتور متصل است انجام گیرد. از کابل برق پمپ به هیچ عنوان نباید برای حمل پمپ استفاده شود.
- محور پمپ و موتور در داخل بلبرینگ های شیار عمیق (Deep Groove) تعبیه شده و بلبرینگ ها دارای محفظه گریس هستند. در هر بازبینی، بلبرینگ ها بایستی با گریس تمیز پر شوند.
- روغن مورد استفاده در پمپ بایستی پس از 4000 ساعت کارکرد پمپ، تعویض شود. در صورتی که در زمان مقرر تعویض روغن، رنگ روغن زرد روشن باشد، مکانیکال سیل سالم است. ولی اگر آب به داخل روغن نفوذ کرده باشد، بایستی مکانیکال سیل پمپ تعویض گردد.
- در صورتی که از نوع روغن استفاده شده در پمپ توسط شرکت سازنده اطلاعی در دست نیست، می توان از روغن های SAE10W و SAE20W استفاده نمود.
- استفاده از تابلو برق و تجهیزات کنترلی برای روشن و خاموش کردن پمپ توصیه می شود.
- از اتصال صحیح سیم های برق و سیم ارت اطمینان حاصل شود. پمپ با توان 1.5 تا 11 کیلووات یک کابل چهار رشته ای و پمپ لجن کش با توان بالاتر دو کابل چهار رشته ای دارد.
- پمپ تا توان 11 کیلووات را می توان به صورت یک ضرب راه اندازی کرد؛ اما توان های بالاتر از یازده کیلووات باید دو ضرب استارت شوند.
- سایز لوله برابر با سایز خروجی پمپ باشد در غیر اینصورت حداقل تا 2 متر به اندازه سایز دهانه خروجی پمپ لوله کشی کرده و سپس تبدیل سایز انجام گیرد.
- کابل پمپ چک شود و در صورت آسیب دیدگی، مشکل آن مرتفع گردد.
- پیچیدن چرخشی کابل در صورت بالا بودن متراژ آن مجاز نیست و سبب افت ولتاژ می شود.
- قطع کردن جریان برق به هنگام رفع نقص پمپ ضروری است.
- از کار کردن پمپ به صورت خشک جلوگیری شود چون سیال وظیفه خنک کاری موتور را برعهده دارد.
- در هنگام روشن کردن پمپ از صحیح بودن دور آن (راستگرد) مطمئن شوید؛ چون دور چپ، کاهش هد، افزایش لرزش و کاهش آمپر مصرفی را به دنبال خواهد داشت.
- پمپ های لجن کش بر اساس نوع مدل و برندشان می توانند سیال تا دمای 40 درجه سانتیگراد را پمپاژ کنند.
- از قرار دادن پمپ در مکان هایی که احتمال یخ زدگی هست؛ اجتناب گردد.
- لجن کش باید حداقل 20 سانتیمتر با انتهای چاه یا مخزن فاصله داشته باشد.
بایستی به دفعات مجاز خاموش و روشن شدن الکتروپمپ در ساعت توجه شود.
- تا 11 کیلووات تقریبا 10 مرتبه
- از 11 تا 30 کیلووات تقریبا 6 مرتبه
- از 30 تا 55 کیلووات تقریبا 4 مرتبه
- از 55 تا 130 کیلووات تقریبا 2 مرتبه
بایستی توجه شود که حداکثر عمق غوطه وری این نوع پمپ ها، برابر 10 متر است.
مراحل تعویض پروانه آسیب دیده لجن کش
- پمپ را با استفاده از جرثقیل و زنجیر از چاه خارج کنید.
- پیچ های متصل به حلزونی را باز کنید.
- پمپ و پروانه را به سمت بالا کشیده و از حلزونی را جدا کنید.
- در حالتی که پمپ به صورت افقی است، مهره پروانه باز گردد.
- پروانه را بیرون آورده و پروانه جدید را جایگزین کنید و برای مونتاژ کردن، مراحل بالا را برعکس انجام دهید.
چگونه پمپ لجن کش مناسب انتخاب کنیم؟
نحوه انتخاب پمپ لجن کش مناسب
انتخاب پمپ لحن کش مناسب با نیاز شما نیاز به بررسی عوامل مختلفی دارد. انتخاب اشتباه پمپ بدون در نظر گرفتن این موارد می‌تواند باعث بروز خسارات زیادی شود. در موارد زیادی انتخاب پمپ مناسب با مصرف باعث بهینه سازی وقت، هزینه‌ها و همچنین بهبود کارکرد و نتیجه دلخواه می‌شود.
در انتخاب پمپ لجن کش به این موارد دقت کنید تا با شمکل روبه‌رو نشوید. اولین موردی که باید به آن توجه کنید نوع محلول است. در ابتدا باید تعیین کنید که با این پمپ چه نوع مایعات و از آن مهم تر با چه غلظت و مواد و املای می‌خواهید پمپاژ کنید. در نظر گرفتن این مورد به شما کمک می‌کند تا قدرت موتور پمپ مناسب با کارایی خود را راحت‌تر پیدا کنید.
فاکتور دوم که باید در نظر بگیرید میزان آبدهی است. باید تعیین کنید که به چه میزان آبدهی نیاز دارید. زیرا این فاکتور تعیین کننده قدرت موتور پمپ مورد نیاز شماست. ارتفاع موثر مورد نیاز نیز باید در نظر گرفته شود تا هد پمپ مورد نظر تعیین شود. طول مسیر نیز از عوامل تاثیر گذاریست که باید در نظر بگیرید. همچنین یکی از مهم ترین عواملی که باید در نظر بگیرید ابعاد ذزات موجود در مایعات مورد انتقال است.
در آخر نیز به جنس بدنه توجه کنید تا با نوع مواد انتقالی شما همخوانی داشه باشد. در مواردی که نیاز به پمپاژ مواد شیمیایی و اسیدی دارید حتما باید جنسی مقاوم به این مواد را انتخاب کنید. در نظر گرفتن هر یک از این موارد اهمیت زیادی در انتخاب پمپ مناسب برای شما دارد. با انتخاب نادرست ممکن است با مشکلات و خسارات متعددی روبه‌رو شوید. پس بهتر است با علم به تمامی این موارد با توحه به نیاز خود بهترین انتخاب را داشته باشد.
